Terugkijken
Verslag
Woningnood in de Achterhoek – Vernieuwende woonvormen
Iedereen wil graag fijn wonen – toch lukt dat voor veel mensen niet in deze tijd. Er zijn te weinig koopwoningen en voor de gemiddelde starter is een koopwoning onbetaalbaar. Bovendien zijn er steeds méér woningen nodig omdat er steeds minder mensen in één huis (willen) wonen – het aantal eenpersoons huishoudens groeide van 38.000 in 2000 naar 58.000 in 2020. Veel senioren blijven bij gebrek aan een alternatief in hun (te grote) huis wonen. Ook voor corporatiewoningen zijn lange wachtlijsten. Als reactie op de woningnood zien we allerlei nieuwe woonvormen ontstaan: flexwoning, collectief wonen, woning splitsen, erfdelen. Opvallende rode draad daarin is meer “samen met anderen” wonen.
Van solo naar samen
Ook in de Achterhoek is deze trend naar ‘het nieuwe wonen’ duidelijke aanwezig. Dit heeft te maken met betaalbaarheid, het tegengaan van eenzaamheid of meer in contact met de natuur willen leven. Woonvormen waarin je zorg draagt voor elkaar, spullen deelt (gereedschap, wasautomaat), een gezamenlijke moestuin hebt en duurzaam/energieneutraal leeft, winnen daarom aan populariteit. Samen met een groep woningbouwplannen maken, kijken naar de mogelijkheid om een woning te splitsen of te delen, of met verschillende generaties bij elkaar te wonen: ook dit zien we steeds meer gebeuren. De rode draad: van ‘solo’ naar ‘samen’.
In de laatste, zeer druk bezochte én bekeken Meet Up over woningnood in de Achterhoek op 22 juni onderzochten we nieuwe woonvormen. We spraken onder andere met twintigers Rosalie de Graaf (RoosArt) en Lars Hopman. Zij kozen bewust voor wonen in een gemeenschap (wat iets anders is dan een woongroep waar je vaak ook voorzieningen als een keuken of sanitair deelt).
Rosalie
Rosalie heeft samen met een groep jongeren uit de regio (gemiddelde leeftijd 25 jaar, de meesten alleenstaand) een huis kunnen kopen van het Kleine Huizen Project in Wehl: ongeveer dertig kleine, permanente starterswoningen. Het huis heeft 70 vierkante meter woonoppervlak en kost 180.000 euro all in. Er was veel belangstelling: van de honderd jongeren werden er dertig ingeloot. Samen met gemeente Doetinchem en procesbegeleider Ellen Klein Gunnewiek gingen zij enthousiast aan de slag om het plan uit te werken. Eind dit jaar trekken ze in hun nieuwe woningen.
Rosalie: “We hadden heel veel inspraak en hebben de huizen echt samen ontwikkeld. Ik woon nu precies zoals ik graag wilde: samen met een groep die elkaar al goed kent in deze mooie regio.”
Zie www.doetinchem.nl/heideslag
Lars
Lars woonde alleen en wilde meer mensen en gezelligheid om zich heen. Hij ging op zoek in heel Nederland, want het ging hem om de woonvorm, niet om de plaats. Zijn keus viel op De Knarrenhof in Zutphen. Een woongemeenschap met gloednieuwe appartementen waar bewoners naar elkaar omkijken en samen dingen ondernemen.
Lars: “De meeste bewoners zijn vijftigplus, maar jongeren zijn zeer welkom. We wonen zelfstandig, maar als je hier komt wonen, onderteken je een sociaal statuut waarin je belooft naar je medebewoners om te kijken. Dit betekent vooral samen dingen doen of elkaar helpen, het gaat niet om zorg verlenen. Ik voel me hier helemaal op mijn plek”
VOORBEELDEN VAN NIEUWE WOOONVORMEN
Knarrenhof
Knarrenhof biedt door heel Nederland gemeenschappelijk wonen (zowel huur- als koop) voor mensen vanaf 45 jaar waarbij ook altijd ruimte is voor maximaal twee jongere bewoners. Is er nog geen Knarrenhof in uw gemeente? Mail dan naar info@knarrenhof.nl . Vanaf drie gegadigden kunt u een initiatiefgroep starten. Hoe meer geïnteresseerden u meekrijgt, hoe beter. Zie ook www.knarenhof.nl
Samen bouwen
Wil je samen met anderen je eigen woning bouwen? De provincie kan helpen met kennis en subsidie voor mensen die collectief willen bouwen (zoals in een CPO-project, waarbij een groep particulieren samen woningen bouwt tegen kostprijs i.p.v. marktprijs). Er is subsidie mogelijk van maximaal € 15.000 of € 17.500, bestemd voor procesbegeleiding en voorbereiden van de subsidieaanvraag en het opstellen van een projectplan.
Zie www.gelderland.nl/subsidies/collectieve-wooninitiatieven en www.rvo.nl
Collectief huren
Woningcorporaties bieden op dit moment nog geen mogelijkheid om collectief te huren. Wel onderzoekt gemeente Doetinchem samen met woningcorporatie Sité of gemengd wonen voor Nederlandse huurders en asielzoekers mogelijk is omdat van hen uiteindelijk 87% in Nederland blijft wonen.
Woningbouwvereniging Gelderland zet zich al bijna 40 jaar in voor betaalbaar wonen (sociale huur) in collectief verband; ze beheert woningen van bewonerscollectieven tegen minimale kosten. Ecodorp Zuiderveld is zo’n voorbeeld van een duurzame leefgemeenschap.
Zie www.wbvg.nl en www.ecodorpzuiderveld.nl
Erfdelen
In de Achterhoek is de animo voor erfdelen groot, zo bleek uit de vele reacties tijdens de Meet Up. In veel gemeentes vormt regelgeving rondom erfdelen een blokkade. Gemeente Winterswijk zet zich in voor minder regelgeving op het gebied van erfdelen.
Zie de overkoepelende website: www.erfdelen.nl
Foto’s
